همه ما سوار دوچرخه شديم و حداقل يك دوچرخه را از نزديك ديدهايم. يكي از مهمترين اجزاي يك دوچرخه زنجير آن است. وقتي شخص سوار بر دوچرخه ميشود و ركاب ميزند، نيروي پاي فرد توسط زنجير به چرخ عقب منتقل ميشود و دوچرخه شروع به حركت ميكند.
زنجيرها از جمله وسايل انتقال قدرت هستند كه نمونه آنها را ميتوان در دوچرخه مشاهده كرد، اما اگر يك كولر آبي را از نزديك ديده باشيد، مشاهده ميكنيد كه نيروي موتور از طريق يك تسمه لاستيكي به دمنده هوا منتقل ميشود، اما هر دو يعني زنجيرها و تسمهها جزو وسايل انتقال قدرت هستند ولي تفاوتهاي اساسي با هم دارند كه جايگاه استفاده آنها را كاملاً متفاوت كرده است.
.
مثلاً چرا در كولر از زنجير استفاده نشده و چرا در دوچرخه از تسمه استفاده نميشود؟
.
زنجيرها معايب و مزاياي خود را دارند، اگر بخواهيم مزاياي زنجيرها را نام ببريم، ميتوان مهمترين حسن آنها را استحكام فوقالعاده بالا در مقابل نيروهاي كششي بدانيم
.
همچنين زنجيرها طول عمري بالا دارند و ميتوانند گشتاوري خيلي زياد را به راحتي انتقال دهند
.
زنجيرها انواع مختلفي دارند كه توضيحات آنها نياز به فضاي زيادي دارد كه در پست های بعدی توضیح داده خواهد شد
.
اما معايب اين دسته از انتقال دهندهها تقريباً زياد است و به همين دليل ميزان استفاده از آنها را كم كرده است
.
براي نمونه، نميتوان توسط يك زنجير نيروي با دوران بالا (دور زياد) را انتقال داد، شايد در نظر خيلي افراد اين كار عملي باشد، اما در صورت انجام با پارگي و از هم پاشيدگي زنجير روبهرو ميشوند
.
همچنين انتقال نيرو توسط زنجير سروصداي بسيار زيادي دارد كه استفاده آنها را در سيستمهاي رفاهي منسوخ كرده است.
همچنين نياز به رسيدگي زيادي دارند
.
.
اما تسمهها از ديگر وسايل انتقال نيرو هستند كه در عين سادگي كاربرد فوقالعاده زيادي در صنعت اتومبيلسازي دارند، اما اين دسته هم مزايا و معايب خود را دارند از معايب آنها ميتوان به طول عمر نه چندان طولاني و تنظيم نسبتاً مشكل آنها اشاره كرد، ولي مزاياي زياد تسمهها استفاده از آنها را در صنعت رواج داده است
.
يكي از مهمترين دلايل استفاده از تسمهها بيصدابودن آنها است
.
همچنين امكان انتقال همه نوع گشتاور (دور بالا و دور پايين) از ديگر مزاياي آنهاست
.
نمونه استفاده مطمئن از تسمهها را در موتور هارلي ديويدسون VRSCA-V-ROD ميتوان مشاهده كرد.
در اين موتور نيروي توليد شده توسط موتور Vشكل طراحي شده توسط پورشه، به چرخ عقب منتتقل ميشود